- Get link
- X
- Other Apps
- Get link
- X
- Other Apps
ڤاوتن ک ارتيکل اصل:
Wu Mingren. (4 Januari 2014). Fighting Their Way
Westward: The Nomadic Yuezhi People. Ancient Origins.
https://www.ancient-origins.net/history/fighting-their-way-westward-nomadic-yuezhi-people-005097
https://www.ancient-origins.net/history/fighting-their-way-westward-nomadic-yuezhi-people-005097
ڤنترجمه: امير زيانيد
يويزي (Yuezhi) مروڤاکن ساتو مشارکت نومد ڤوربا دري اسيا تڠه يڠ ترماسوق دالم رومڤون بهاس ايندو-ايروڤه (Indo-Eropah). کباڽقن درڤد کيت ڤد هاري اين کورڠ مڠنلي تمدون يويزي. ممندڠکن مريک مڠکلکن ݢاي هيدوڤ نومد، مک چيري-چيري يڠ منونجولکن قوم اين اداله ڤرڤينداهن مريک ک بارت. ڤرڤيندهن اين منيمبولکن رنتاين تيندق-بالس درڤد تمدون-تمدون لأين د رنتاو ترسبوت. سومبر-سومبر معلومت اوتام يڠ مڽبوتکن تنتڠ يويزي داتڠ درڤد چاتتن-چاتتن چينا. نام مريک جوݢ ڤرنه دسبوتکن اوليه سومبر درڤد بارت، دان ببراڤا کڤيڠ شيليڠ يڠ دچيتق اوليه ڤارا ڤمرينته يويزي ماسيه وجود سهيڠݢ ک هاري اين.
تانه أير يويزي
منوروت شيجي (Shiji) کاريا سيما قيان (Sima Qian) اتاو جوݢ دکنلي سباݢاي چاتتن-چاتتن سجاراون اولوڠ، يڠ دسياڤکن سڤنوهڽ ڤد ڤڠهوجوڠ قورون ک-2 سبلوم ماسيحي، يويزي براصل درڤد کاوسن يڠ ترلتق د انتارا ڤرݢونوڠن قليان (Qilian) دان دنهواڠ (Dunhuang). دالم ارتي کات لأين، کامڤوڠ هلامن يويزي اداله ولايه ݢنسو (Gansu) مودين.
![]() |
| سيما قيان براڠکت ملاکوکن ايکسڤديسي ک اسيا تڠه. دالم ڤڠمبارأنڽ ايت، قيان برتمو دان منچاتتکن معلومت تنتڠ قوم يويزي |
ترداڤت ساتو تفسيرن الترناتيف باݢي تيکس برکنأن يڠ منچادڠکن بهاوا ڤرݢونوڠن قليان برکموڠکينن مروجوع کڤد تيان شان (Tian Shan)، ممندڠکن ترداڤت ڤنداڠن يڠ مڠاتاکن بهاوا نام چينا باݢي ݢونوڠ برکنأن (تيان شان) دأمبيل دري نام دالم بهاس ثيوڠنو (Xiongnu) يأيت قليان. جک مڠمبيل تفسيرن اين، مک يويزي ترلتق جاوه د بارت، تڤتڽ د بهاݢين اوتارا ثينجياڠ (Xinjiang) مودين. تيوري لأين يڠ دساندرکن ڤد سومبر-سومبر چينا يڠ لبيه توا ڤولا منچادڠکن بهاوا يويزي براصل دري مڠݢوليا (Monggolia) مودين دان مريک هاڽ برڤينده ک دنهواڠ (سام اد ک ݢنسو ماهوڤون ثينجياڠ) ڤد وقتو يڠ لبيه ترکمودين.
![]() |
سبهاݢين دري بنجرن ݢونوڠ تيان شان
|
سيري ڤرتمڤورن يڠ دهداڤي قوم نومد يويزي
والاو درڤد مان سکاليڤون اصل-اصول يويزي، سجاراون برسڤاکت مڠاتاکن بهاوا مريک ڤرنه دتيواسکن دالم ڤرتمڤورن اوليه ثيوڠنو، سبواه لاݢي ڤواق نومد، ڤد قورون ک-2 سبلوم ماسيحي. لنترن ايت، مريک ترڤقسا برڤينده جأوه ک بارت. يويزي کمودينڽ سکالي لاݢي دڤقسا اونتوف برميݢراسي، کالي اين ک سلاتن اڤابيلا مريک دسرڠ اوليه وسون (Wusun). کتيک برکلان ک سلاتن، يويزي برتمبوڠ دڠن کراجأن ݢريقو-بقتاريان (Graeco-Bactarian) دان برجاي منيواسکن مريک. ڤريستيوا کمنڠن اين تيدق هاڽ دريکودکن دالم سومبر-سومبر چينا ڤوربا، تتاڤي جوݢ اوليه سأورڠ اهلي ݢيوݢرافي يوناني يڠ برنام سترابو (Strabo).
دالم سومبر-سومبر چينا ڤوربا، کراجأن ݢريقو-بقتاريان دروجوع سباݢاي داثيا (Daxia). منوروت شيجي، کراجأن اين ترلتق کيرا-کيرا 2000 لي (li) اتاو 621.4 باتو اره بارت داي دري دايوان (Dayuan)، ولايه يڠ ترلتق د لمبه فرغنا (Ferghana) دان اره سلاتن دري سوڠاي ݢوي (Gui). سلأين درڤد کاريا سيما قيان، ڤريستيوا کمنڠن يويزي ک اتس کراجأن ݢريقو-بقتاريان اين جوݢ بوليه دتموکن د دالم کاريا ابد ک-5 ماسيحي يڠ برجودول هو هن شي (Hou Han Shu).
کدوا-دوا سومبر چينا ڤوربا اين برسڤاکت بهاوا يويزي برجاي منيواسکن داثيا. منوروت شيجي، يويزي کمودينڽ منوبوهکن ايستان دراج د تبيڠ اوتارا سوڠاي ݢوي. هو هن شي ڤولا مڽبوتکن بهاوا مريک ممبهاݢيکن داثيا کڤد ليم ثيهو (xihou)، اتاو ڤوترا-ڤوترا برسکوتو. دالم سومبر-سومبر يوناني، سترابو مڠݢمبرکن يويزي سباݢاي ساله سبواه ڤواق سکيتيا (Scythia):
"کيني، سبهاݢين بسر ڤواق سکيتيا، برمولا دري لأوت کسڤيا (Kaspia)، ملا دکنلي سباݢاي دأي (Daae). نامون، کدودوقن مريک اين ترلتق جأوه لبيه ک تيمور بربنديڠ ڤواق-ڤواق يڠ دڤڠݢيل سباݢاي مساݢيتي (Massagetae)، دان سکاي (Sacae) د مان کسموا مريک اين دبري نام (دڤڠݢيل سچارا عموم سباݢاي) سکيتيا، والاوڤون ماسيڠ-ماسيڠ مميليکي نام يڠ ترسنديري. مريک سموا مڠعملکن ݢاي هيدوڤ نومد. نامون، ڤواق نومد يڠ ڤاليڠ دکنلي اداله مريک يڠ مرمڤس بقتاريان درڤد يوناني - يأيت (قوم) اسي (Aasi)، ڤاسياني (Pasiani)، توچري (Tochari) دان جوݢ سکاراولي (Sacarauli)، يڠ براصل دري نݢارا سبرڠ سرڠاي أياثرتيس (Iaxartes) يڠ برسمبوڠن دڠن سکاي دان سݢدياني (Sogdiani) سرتا دهوني اوليه سکاي.
![]() |
ڤتا ڤرڤينداهن تمدون يويزي
|
براوبه کڤد ݢاي هيدوڤ تتڤ دان منجادي سبواه ايمڤاير بهارو
برايکوتن ڤنعلوقن کراجأن ݢريقو-بقتاريان، يويزي منيڠݢلکن ݢاي هيدوڤ نومد دان منجادي ڤندودوق تتڤ. سلأين ايت، مريک توروت مڠادڤتاسي چارا هيدوڤ حيلينستيق (Hellenistik) سمبيل مڠکلکن سيستم ڤرتانين دان ڤرداݢڠن يڠ دعملکن اوليه نينيق-مويڠ مريک. مريک جڤݢ مولا مڠݢوناکن الفبيت (alfabet) يوناني د سمڤيڠ منچيتق شيليڠ مڠݢوناکن ݢاي ݢريقو-بقتاريان.
هو هن شو اد مڽبوتکن بهاوا يويزي منموي ڤڠاخيرن لبيه 100 تاهون سلڤس منعلوق کراجأن ݢريقو-بقتاريان (سکيتر تاهون 30 سبلوم ماسيحي). سݢالاڽ برمولا اڤابيلا ساله سأورڠ ثيهو (xihou) منوندوقکن کأمڤت-امڤت ڤمرينته برسام يڠ لأين. نݢارا يويزي برساتو ايت کمودينڽ ممڤرلواسکن سڤادن دڠن منعلوق ولايه-ولايه سکيتر سڤرتي ݢاوفو (Gaofu)، ڤرثيا (Parthia)، انثي (Anxi)، دان جوݢ تيانزو (Tianzhu). حال اين ممباوا کڤد لاهيرڽ ايمڤاير کوشن (Kushan) يڠ وجود سهيڠݢ قورون ک-4 ماسيحي.
![]() |
| شيليڠ ڤمرينته کوشن ڤرتام، هيرأيوس (Heraious) دڠن ݢاي ݢريقو-بقتاريان |
سومبر
- Fan Ye et al. 5th century A.D. The Western Regions according to the Hou Hanshu.
- Katariya, A. 2016. Ancient History of Central Asia: Yuezhi-Gurjar History, Article No 01.
- ReferenceAllRefer. 2016. Mongolia.
- Sima Qian, Shiji.
- Strabo. Geography. [Jones, H.L. (trans). 1917-32. Strabo’s Geography].
- Cemml.Colostate.Edu. 2016. Parthian, Indo-Greek, Indo-Parthian, Yuezhi Invasion and Indo-Scythian Rule (circa 200BC – circa 100AD).
- Yang Fu Xue. 2009. The Yuezhi and Dunhuang.
- Get link
- X
- Other Apps




